Bezpiecznie na rowerze
Sezon rowerowy nabiera rozpędu. Wspólnie zadbajmy o bezpieczeństwo na drogach i ścieżkach rowerowych. Warto przypomnieć sobie kilka podstawowych zasad. 22 kwietnia 2017 roku w Zgierzu na terenie Zespołu Szkół Ponadgimnazjalnych przy ul. Plac Kilińskiego 8 (wejście od ul. Długiej) w godzinach 9:00-13:00 odbędzie się Turniej Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego.
Kto jest rowerzystą? Zgodnie z prawem rowerzystą jest osoba poruszająca się w danej chwili na rowerze. Gdy rowerzysta zsiądzie z roweru, staje się pieszym. Pieszym jest też dziecko poniżej 10 roku życia poruszające się na rowerze, które w związku z tym może jechać chodnikiem.
Co to jest rower? W świetle prawa rower to pojazd o szerokości nieprzekraczającej 0,9 m poruszany siłą mięśni osoby jadącej tym pojazdem. Rower może być wyposażony w uruchamiany naciskiem na pedały pomocniczy napęd elektryczny, zasilany prądem o napięciu do 48 V o znamionowej mocy ciągłej do 250 W, którego moc wyjściowa zmniejsza się stopniowo i spada do zera po przekroczeniu prędkości 25 km/h. Czym innym jest wózek rowerowy – jest to pojazd o szerokości powyżej 0,9 m, przeznaczony do przewozu osób lub rzeczy, poruszany siłą mięśni osoby jadącej tym pojazdem. Wózek rowerowy, tak samo jak rower, także może być wyposażony w napęd elektryczny, przy takich samych zastrzeżeniach. Rozróżnienie to ma swoje konsekwencje: wózek (riksza) jako szerszy nie może poruszać się po wszystkich typach infrastruktury przeznaczonej dla roweru.
Uprawnienia do jazdy rowerem.
Osoba dorosła nie potrzebuje żadnych uprawnień do poruszania się rowerem. Uprawnień takich,
w postaci karty rowerowej, potrzebuje osoba niepełnoletnia między 10 a 18 rokiem życia. Natomiast dziecko do 10 roku życia może się poruszać rowerem wyłącznie pod opieką dorosłego i formalnie traktowane jest jak pieszy. W praktyce rowerzysta ma obowiązek stosować się do:
• ustawy Prawo o Ruchu Drogowym
• znaków i sygnałów drogowych określonych w rozporządzeniu o znakach i sygnałach drogowych
• przepisów wynikających wprost z Konwencji Wiedeńskiej o Ruchu Drogowym oraz Konwencji Wiedeńskiej o Znakach i Sygnałach Drogowych UWAGA: Istotne zmiany dotyczące ruchu rowerów zostały wprowadzone w noweli ogłoszonej w 2011 r.
ROZPORZĄDZENIE MINISTRA INFRASTRUKTURY z dnia 31 grudnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych pojazdów oraz zakresu ich niezbędnego wyposażenia Dz. U. z 2003 r. nr 32, poz. 262 + późniejsze zmiany (ostatnia zmiana: Dz. U. nr 997 z 7 września 2012) Wersja aktualna – listopad‚ 2013 Dział II. Wymiary, masy i naciski osi pojazdu § 2. 1. Długość pojazdu, nie może przekraczać: 7) motocykla, motoroweru lub roweru oraz zespołu złożonego z motocykla, motoroweru lub roweru i przyczepy – 4,00 m. Dział V. Warunki techniczne roweru, motoroweru, wózka inwalidzkiego i pojazdu zaprzęgowego § 53. 1. Rower powinien być wyposażony:
1) z przodu – co najmniej w jedno światło pozycyjne barwy białej lub żółtej selektywnej;
2) z tyłu – co najmniej w jedno światło odblaskowe barwy czerwonej o kształcie innym niż trójkąt oraz co najmniej w jedno światło pozycyjne barwy czerwonej;
3) w światła, o których mowa w ust. 3 pkt. 3, jeżeli konstrukcja roweru lub wózka rowerowego uniemożliwia kierującemu sygnalizowanie przez wyciągnięcie ręki zamiaru zmiany kierunku jazdy lub pasa ruchu
4) co najmniej w jeden skutecznie działający hamulec;
5) w dzwonek lub inny sygnał ostrzegawczy o nieprzeraźliwym dźwięku. 1a. Dopuszcza się, aby światła pozycyjne roweru i wózka rowerowego, o których mowa w ust. 1 pkt. 1 i 2, były zdemontowane, jeżeli kierujący tym pojazdem nie jest zobowiązany do ich używania podczas jazdy. 1b. Przyczepa ciągnięta przez rower lub wózek rowerowy powinna być wyposażona wdyszel wyposażony w urządzenie sprzęgowe uniemożliwiające przewrócenie się przyczepy w przypadku przewrócenia się roweru; nie dotyczy przyczepy jednokołowej.”
§ 56. 1. Światła pojazdów o których mowa w § 53-55 powinny odpowiadać następującym warunkom: 1) światła pozycyjne oraz światła odblaskowe oświetlone światłem drogowym innego pojazdu powinny być widoczne w nocy przy dobrej przejrzystości powietrza z odległości co najmniej 150 m; w przypadku roweru i wózka rowerowego dopuszcza się migające światła pozycyjne;
2) powinny być umieszczone nie wyżej niż 900 mm i nie niżej niż 350 mm od powierzchni jezdni, a w przypadku roweru i wózka rowerowego nie wyżej niż 1500 mm i nie niżej niż 250 mm od powierzchni jezdni; 2. Dopuszcza się umieszczanie świateł odblaskowych: 1) barwy żółtej samochodowej:
a) na bocznych płaszczyznach kół pojazdu, o którym mowa w § 53-55, z tym zastrzeżeniem, że z każdego boku pojazdu powinny być widoczne co najmniej dwa światła: co najmniej po jednym, umieszczonym na kole przedniej osi oraz na kole tylnej osi,
b) na pedałach roweru i motoroweru;
2) barwy białej – dodatkowo z przodu roweru i wózka rowerowego. 2a. Światła, o których mowa w ust. 2, mogą nie spełniać warunków określonych w ust. 1 pkt 2-4. 2b. W rowerach, wózkach rowerowych i przyczepach rowerowych dopuszcza się
1) odblaskowy pasek w kształcie nieprzerwanego pierścienia, umieszczony na obu bokach opony, albo
2) elementy odblaskowe w kształcie nieprzerwanego pierścienia, umieszczone na bocznych płaszczyznach kół tych pojazdów.
7 września 2012 zostało opublikowane rozporządzenie zmieniające rozporządzenie w sprawie warunków technicznych pojazdów oraz zakresu ich niezbędnego wyposażenia (Dziennik Ustaw z 7 września 2012 r. Poz. 997). Spora część zmian dotyczy rowerzystów i weszła w życie 8 października 2012 roku oraz 1 stycznia 2013 roku.
Dopuszczalne migające przednie światło – od 8 października 2012 roku rower może posiadać migające przednie światło pozycyjne. Do tej pory tylko tylne, czerwone światło mogło migać (od 2002 roku). Nie ma obowiązku posiadania zamontowanego oświetlenia w dzień – od 8.10.2012 roku na rowerze nie musimy mieć zamontowanego oświetlenia, wtedy gdy nie jest ono wymagane - czyli
w dzień. Do tej pory pomimo, że rowerzysta musiał używać (mieć włączone) oświetlenie tylko w nocy,
w tunelu oraz w czasie niskiej przejrzystości powietrza to fizycznie same lampki musiały być zamontowane na rowerze na stałe (podobnie jak w samochodzie). Teraz możemy lampki posiadać np. w kieszeni, lub w plecaku, albo nawet w domu. UWAGA ! nie dotyczy to odblasku tylnego o barwie czerwonej, który musi być zamontowany na stałe. Dopuszczalna dowolna ilość świateł tylnych i przednich – do 2012 r. niezbędnym było jedno światło z przodu oraz z tyłu i jeden odblask z tyłu. Wprowadzając określenie „co najmniej” ustawodawca dopuścił możliwość montażu dowolnej ilości lampek i odblasków. Przepis ten dotyczy roweru (od 8.10.2012 r.) oraz przyczepek rowerowych (od 1.01.2013 r.) Dopuszczalna dowolna liczba odblasków na kołach – od 8 października 2012 roku możemy montować dowolną (co najmniej jedno) ilość świateł odblaskowych na kołach roweru oraz przyczepki rowerowej (od 1.01.2013 r.).
Odblaskowy pasek na oponie oraz na kole – popularne w rowerach miejskich oraz turystycznych odblaskowe paski na oponach do niedawna były nielegalne. Od 8.10.2012 r. można je stosować tak samo jak odblask w formie pierścienia umieszczony na bocznej powierzchni koła (czyli nie tylko na oponie). Wysokość oświetlenia przedniego i tylnego na rowerze musi być nie niższa niż 25 cm i nie wyższa niż 150 cm. Ten przepis wszedł w życie od 1.01.2013 roku. Do tej pory lampki na rowerze musiały być montowane na wysokości od 35 do 90 cm, co wykluczało ich mocowanie do kierownicy. Obecnie jest to legalne. Kierunkowskazy w rowerze – od 1.01.2013 roku rower oraz przyczepka rowerowa, których konstrukcja uniemożliwia sygnalizowanie zamiaru skrętu ręką muszą być wyposażone w dodatkowe światła: kierunkowskazy. W praktyce dotyczy to zabudowanych rowerów (aerodynamiczna obudowa), riksz oraz przyczepek zasłaniających całkowicie rowerzystę. Szczegółowe wymagania techniczne dotyczące przyczepek rowerowych (od 1.01.2013 r.): specjalny dyszel do przyczepki rowerowej - przyczepa ciągnięta przez rower lub wózek rowerowy powinna być wyposażona w dyszel wyposażony w urządzenie sprzęgowe uniemożliwiające przewrócenie się przyczepy w przypadku przewrócenia się roweru. Przepis nie dotyczy przyczepy jednokołowej.
Co najmniej jedno światło oraz odblask barwy czerwonej z tyłu – przyczepka rowerowa, podobnie jak rower musi być wyposażona w odpowiednie oświetlenie tylne, jedno światło białe widoczne z przodu jeżeli szerokość przyczepki przekracza szerokość roweru dot. obrysu roweru lub wózka; musi posiadać przednie oświetlenie bary białej (ale tylko jedną sztukę).
Art. 33. Prawa o Ruchu Drogowym 1. Kierujący rowerem jest obowiązany korzystać z drogi dla rowerów lub pasa ruchu dla rowerów, jeśli są one wyznaczone dla kierunku, w którym się porusza lub zamierza skręcić. Kierujący rowerem, korzystając z drogi dla rowerów i pieszych, jest obowiązany zachować szczególną ostrożność i ustępować miejsca pieszym. 1a. Kierujący rowerem może zatrzymać się w śluzie rowerowej obok innych rowerzystów. Jest obowiązany opuścić ją, kiedy zaistnieje możliwość kontynuowania jazdy w zamierzonym kierunku i zająć miejsce na jezdni zgodnie z odpowiednio art. 33 ust. 1 lub art. 16 ust. 4 i 5. 2. Dziecko w wieku do 7 lat może być przewożone na rowerze, pod warunkiem że jest ono umieszczone na dodatkowym siodełku zapewniającym bezpieczną jazdę. 3. Kierującemu rowerem lub motorowerem zabrania się: - jazdy po jezdni obok innego uczestnika ruchu z zastrzeżeniem ust. 3a; - jazdy bez trzymania co najmniej jednej ręki na kierownicy oraz nóg na pedałach lub podnóżkach; - czepiania się pojazdów.
3a. Dopuszcza się wyjątkowo jazdę po jezdni kierującego rowerem obok innego roweru lub motoroweru, jeżeli nie utrudnia to poruszania się innym uczestnikom ruchu albo w inny sposób nie zagraża bezpieczeństwu ruchu drogowego. 5. Korzystanie z chodnika lub drogi dla pieszych przez kierującego rowerem jednośladowym jest dozwolone wyjątkowo, gdy:
• opiekuje się on osobą w wieku do lat 10 kierującą rowerem,
• szerokość chodnika wzdłuż drogi, po której ruch pojazdów jest dozwolony z prędkością większą niż 50 km/h, wynosi co najmniej 2 m i brakuje wydzielonej drogi dla rowerów lub pasa ruchu dla rowerów,
• warunki pogodowe zagrażają bezpieczeństwu rowerzysty na jezdni (śnieg, silny wiatr, ulewa, gołoledź, gęsta mgła), z zastrzeżeniem ust. 6. 6. Kierujący rowerem, korzystając z chodnika lub drogi dla pieszych, jest obowiązany jechać powoli, zachować szczególną ostrożność i ustępować miejsca pieszym. 7. Kierujący rowerem może jechać lewą stroną jezdni na zasadach określonych dla ruchu pieszych w przepisach art. 11 ust. 13, jeżeli opiekuje się on osobą kierującą rowerem w wieku do lat 10.
Kierujący rowerem może wyprzedzać wolno jadące samochody także z ich prawej strony. Podczas skręcania w prawo kierowca samochodu, winien upewnić się, czy po jego prawej stronie nie porusza się rower jadący prawym skrajem jezdni. Zanim wykona manewr, ustępuje pierwszeństwa ruchu kierującemu jednośladem
Kierujący samochodem zobligowany jest do ustąpienia pierwszeństwa ruchu kierującemu rowerem, który zbliża się do przejazdu (nie tylko temu, który już na przejazd wjechał).
Kierujący rowerem ma obowiązek korzystania z drogi dla rowerów, jeśli jest ona wyznaczona dla kierunku, w którym się porusza.
Rower ma prawo jechać środkiem pasa przez skrzyżowanie, również o charakterze ronda. Nie musi trzymać się prawej strony pasa, jeżeli można z niego opuścić skrzyżowanie przynajmniej w dwóch kierunkach (np. skręt i jazda na wprost).
Art. 32. Prawo o Ruchu Drogowym 1. Liczba pojazdów jadących w zorganizowanej kolumnie nie może przekraczać:, rowerów jednośladowych – 15,
2. Odległość między jadącymi kolumnami nie może być mniejsza niż 500 m dla kolumn pojazdów samochodowych oraz 200 m dla kolumn pozostałych pojazdów.
Jazda w kolumnie nie zwalnia kierującego pojazdem od przestrzegania obowiązujących przepisów ruchu drogowego.
WSKAZÓWKI DLA NAUCZYCIELI I OPIEKUNÓW GRUPY
Przed wyjazdem z miejsca zbiórki dyrektor szkoły powinien również upewnić się, że wszyscy uczniowie dostarczyli nauczycielom (kierownik wycieczki) pisemną zgodę rodziców na udział w wycieczce (§ 8 rozporządzenia w sprawie warunków i sposobu organizowania przez publiczne przedszkola, szkoły i placówki krajoznawstwa i turystyki).
• Należy upewnić się, że wszyscy uczestnicy wycieczki posiadają kartę rowerową,
• Na grupę 10-13 osobową powinno przypadać dwóch opiekunów.
• W kolumnie nie może jechać więcej niż 15 osób. Do tej liczby wliczają się opiekunowie, jeden z nich powinien jechać na początku kolumny – drugi zamykać kolumnę.
• Opiekunowie wycieczki powinni posiadać apteczki oraz sprzęt pozwalający na naprawę ewentualnych usterek rowerów uczniów lub swoich.
• Odstępy między członkami kolumny nie powinny przekraczać 5 metrów.
• Uczniowie powinni jechać jeden za drugim możliwie blisko prawej krawędzi jezdni.
• Uczestnicy powinni posiadać ubiór odpowiedni do jazdy oraz kask ochronny na głowę.
• Tempo jazdy trzeba dopasować do możliwości najsłabszego ucznia w grupie. (art. 32 ustawy prawo o ruchu drogowym). Podstawa prawna: § 8 i § 10 ust. 1 i ust. 2 rozporządzenia
GARŚĆ STATYSTYK
W tym roku z udziałem rowerzystów doszło do 9 wypadków, w których zginęło 4 rowerzystów- (2016 - 2 ofiary), a 46 zostało rannych (2016- 51 rannych rowerzystów). Rowerzyści spowodowali także 20 kolizji.